کندل استیک چیست؟
کندل استیک (Candlestick) یا نمودار شمعی محبوب ترین نمودار در تحلیل تکنیکال است که تغییرات قیمت را در یک بازه زمانی مشخص نشان میدهد. این نمودار از چهار بخش اصلی شامل قیمت باز، قیمت بسته، بیشترین و کمترین قیمت تشکیل میشود. بدنه کندل اختلاف قیمت باز و بسته شدن را مشخص میکند و سایهها (Wick یا Shadow) تغییرات قیمت را نمایش میدهند. از این نمودار برای شناسایی الگوهای حرکتی و بررسی رفتار قیمت استفاده میشود.
تاریخچه کندل استیک
تاریخچه کندل استیک به دوران ژاپن در قرن هفدهم میلادی بازمیگردد. این روش توسط مونهیسا هوما یک تاجر برنج از شهر ساکاتا، ابداع شد. او دریافت که قیمتها علاوه بر عرضه و تقاضا، تحت تاثیر احساسات معاملهگران نیز قرار میگیرند. هوما با ثبت دادههای قیمتی و تحلیل الگوهای حرکتی بازار، یک سیستم نوآورانه برای پیشبینی روندها ایجاد کرد. این سیستم که بعدها به عنوان کندل استیک شناخته شد، به تاجران ژاپنی کمک میکرد تصمیمات دقیقتری در معاملات خود بگیرند. این روش در قرن بیستم توسط تحلیلگران غربی به دنیای مالی مدرن وارد شد و امروزه به عنوان یکی از پایههای تحلیل تکنیکال شناخته میشود.
کندل شناسی
کندل شناسی به بررسی ساختار کندلها در نمودارهای قیمتی میپردازد که شامل اجزای اصلی زیر است:
- بدنه (Body): اختلاف بین قیمت باز (Open) و قیمت بسته (Close) را نشان میدهد.
- سایهها (Wick یا Shadow): بالاترین (High) و پایین ترین (Low) نوسانات قیمتی را در بازه زمانی مشخص نمایش میدهند.
- کندل صعودی (Bullish): اگر قیمت بسته بالاتر از قیمت باز باشد، کندل به رنگ سبز یا سفید است.
- کندل نزولی (Bearish): اگر قیمت بسته پایینتر از قیمت باز باشد، کندل به رنگ قرمز یا سیاه نمایش داده میشود.

در تصویر بالا کامل متوجه ساختار کندل خواهید شد.
انواع الگوهای کندل استیک
الگوهای کندل استیک به دو نوع تقسیم میشوند:
- الگوهای بازگشتی
- الگوهای ادامه دهنده
در ادامه به بررسی بیشتر و کامل تر این کندل ها خواهیم پرداخت.
الگوهای کندل استیک بازگشتی
الگوهای کندل استیک بازگشتی (Reversal candles) نشاندهنده تغییر جهت روند قیمت هستند و معمولا در نقاط پایانی روندهای صعودی یا نزولی ظاهر میشوند:
- چکش: یک کندل با بدنه کوچک و سایه بلند پایین، نشاندهنده احتمال برگشت قیمت در روند نزولی است.
- ستاره دنباله دار: شبیه چکش است، اما در انتهای روند صعودی ظاهر میشود و نشاندهنده برگشت نزولی است.
- انگالفینگ: در الگوی کندل اینگالف صعودی، کندل دوم به طور کامل کندل اول را میپوشاند و نشاندهنده برگشت صعودی است. در الگوی کندل اینگالف نزولی، برعکس عمل میکند و نشان از برگشت نزولی دارد.
- دوجی: زمانی که قیمت باز و بسته تقریبا یکسان باشد، نشانهای از بیتصمیمی بازار یا احتمال تغییر روند است.
- ستاره صبحگاهی و ستاره عصر گاهی : ستاره صبحگاهی در پایان روند نزولی و ستاره عصر گاهی در پایان روند صعودی ظاهر میشود و تغییر جهت قیمت را نشان میدهد.
الگوهای کندل استیک ادامه دهنده
الگوهای کندل استیک ادامه دهنده (Continuation candles) نشان میدهند که روند فعلی ادامه خواهد داشت:
- مارابازو: کندلهایی بدون سایه یا با سایه بسیار کوچک که نشاندهنده قدرت در روند فعلی (صعودی یا نزولی) است.
- اسپنینیگ: کندل با سایههای بلند و بدنه کوچک، نشاندهنده بیتصمیمی موقت بازار و احتمال ادامه روند است.
- سه سرباز سفید: سه کندل صعودی متوالی با بدنه بلند که ادامه روند صعودی را نشان میدهد.
- سه گاو سیاه: سه کندل نزولی متوالی با بدنه بلند که ادامه روند نزولی را تایید میکند.
این الگوها به معاملهگران کمک میکنند تا تغییرات و ادامه روندها را در بازار شناسایی و تحلیل کنند.
جدول کندل استیک
در جدول کندل استیک زیر میتوانید بطور کامل و در یک نگاه انواع کندل استیک را مشاهده و ویژگی هرکدام را بررسی کنید.
| الگو | نوع الگو | توضیحات |
|---|---|---|
| Hammer | بازگشتی | کندل با بدنه کوچک و سایه بلند پایین، نشاندهنده برگشت صعودی در روند نزولی. |
| Shooting Star | بازگشتی | کندل با بدنه کوچک و سایه بلند بالا، نشاندهنده برگشت نزولی در روند صعودی. |
| Engulfing (Bullish) | بازگشتی | کندل دوم کاملا کندل اول را میپوشاند و نشاندهنده برگشت صعودی است. |
| Engulfing (Bearish) | بازگشتی | کندل دوم کاملا کندل اول را میپوشاند و نشاندهنده برگشت نزولی است. |
| Doji | بازگشتی | قیمت باز و بسته تقریبا یکسان، نشاندهنده بیتصمیمی یا احتمال تغییر روند. |
| Morning Star | بازگشتی | الگوی سه کندلی که در انتهای روند نزولی ظاهر میشود و روند صعودی را نشان میدهد. |
| Evening Star | بازگشتی | الگوی سه کندلی که در انتهای روند صعودی ظاهر میشود و روند نزولی را نشان میدهد. |
| Marubozu | ادامهدهنده | کندل بدون سایه یا با سایه بسیار کوچک که قدرت روند فعلی را نشان میدهد. |
| Three White Soldiers | ادامهدهنده | سه کندل صعودی متوالی با بدنه بلند، نشاندهنده ادامه روند صعودی. |
| Three Black Crows | ادامهدهنده | سه کندل نزولی متوالی با بدنه بلند، نشاندهنده ادامه روند نزولی. |
| Spinning Top | ادامهدهنده | کندل با بدنه کوچک و سایههای بلند، نشاندهنده بیتصمیمی موقت بازار. |
| Falling Three Methods | ادامهدهنده | سه کندل کوچک صعودی در میانه یک روند نزولی، نشاندهنده ادامه نزول. |
| Rising Three Methods | ادامهدهنده | سه کندل کوچک نزولی در میانه یک روند صعودی، نشاندهنده ادامه صعود. |
در تصویر زیر نیز میتوانید بطور تصویری الگوهای کندل استیک را مشاهده کنید.

در ادامه به تفاوت این الگو ها با هیکن آشی میپردازیم.
خالق کندل استیک کیست؟
مونهیسا هوما (Munehisa Homma)، تاجر ژاپنی قرن هفدهم، خالق یا مخترع روش کندل استیک یا همان نمودار شمعی است. او با استفاده از دانش خود در تجارت برنج و بررسی رفتار قیمتها، این روش را برای تحلیل بازار ابداع کرد. هوما معتقد بود که احساسات معاملهگران نقش مهمی در تغییرات قیمت دارند و با ترکیب این دیدگاه با دادههای قیمتی، توانست مدلی طراحی کند که امروزه به عنوان یکی از ابزارهای اصلی تحلیل تکنیکال شناخته میشود.
تفاوت کندل استیک و هیکن آشی
تفاوت کندل استیک و هیکن آشی در نحوه نمایش و بررسی قیمت است. کندل استیک اطلاعات واقعی بازار شامل قیمت باز، بسته، بالاترین و پایینترین را مستقیما نمایش میدهد و برای بررسی تغییرات دقیق قیمت در بازههای کوتاه مناسب است. هیکن آشی با استفاده از میانگینهای قیمتی، نوسانات را هموار کرده و شناسایی روندها را آسانتر میکند. به همین دلیل، کندلهای هیکن آشی معمولا برای تحلیل روندهای طولانیتر مناسبتر هستند، اما اطلاعات قیمت واقعی را به دقت نشان نمیدهند. انتخاب بین این دو بستگی به نوع تحلیل و استراتژی معاملهگر دارد.
آنچه که از مقاله کندل استیک آموختیم:
کندل استیک یا نمودار شمعی محبوبترین نمودار در تحلیل تکنیکال است که تغییرات قیمت را در بازههای زمانی مشخص نمایش میدهد و معاملهگران از آن برای تحلیل روندها و تصمیمگیری استفاده میکنند. این نمودار که ریشه در قرن هفدهم ژاپن و تجارت برنج دارد، توسط مونهیسا هوما ابداع شد. ساختار کندلها و الگوهای مختلف مانند الگوهای بازگشتی و ادامهدهنده به تحلیلگران کمک میکند تا رفتار بازار را بهتر شناسایی کنند. همچنین، مقایسه کندل استیک با روشهایی مثل هیکن آشی کاربردهای متفاوت این نمودار را مشخص میکند.